ศูนย์อนุรักษ์ไก่ชนพระนเรศวรโรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล

ศูนย์อนุรักษ์ไก่ชนพระนเรศวรของโรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล จัดตั้งขึ้นมีวัตถุประสงค์ ดังนี้

1. เพื่ออนุรักษ์ไก่ชนนเรศวร

2. เพื่อปลูกฝังให้นักเรียนรู้คุณค่าความสำคัญและรู้จักวิธีอนุรักษ์ไก่ชนนเรศวร

3. เพื่อสร้างรายได้ในระหว่างเรียนของเด็กนักเรียนเพื่อนำไปประกอบอาชีพเมื่อสำเร็จการศึกษา

4. เพื่อเป็นสถานที่ศึกษาดูงาน การอนุรักษ์ไก่ชนนเรศวรให้แก่หน่วยงานและบุคคลทั่วไป

โรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล ตั้งอยู่เลขที่ 78 หมู่ 3 ต.มะขามสูง อ.เมือง จ.พิษณุโลก เป็นโรงเรียนตั้งขึ้นมาเพื่อรับนักเรียน ที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน และนักเรียนที่มีความบกพร่องด้านสติปัญญา ให้ได้รับการศึกษา เพื่ออยู่ร่วมกับสังคมได้เหมือนเด็กทั่ว ๆ ไป เปิดการเรียนการสอนระดับตั้งแต่อนุบาลจนถึงระดับมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีนักเรียนทั้งประเภทอยู่ประจำและไป-กลับ

โรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล มีผู้อำนวยการบริหารโรงเรียน คือ อาจารย์ศักดา เรืองเดช ท่านอาจารย์ศักดา เป็นผู้บริหารที่มีผลงานดีเด่นอย่างมากมาย มีการเปิดการสอนวิชาอาชีพ “28 ทักษะอาชีพ” เพื่อให้เด็กพิการได้เลือกเรียนตามความถนัด และเหมาะสมกับสภาพร่างกาย เช่น การเลี้ยงสัตว์ การปลูกพืช สอนเรื่องการปลูกไม้ผล ไม้ดอก ไม้ประดับ พืชสวนครัวรั้วกินได้ เป็นไปตามโครงการตามพระราชดำริ มีการสอนวิชาชีพช่างตัดผม ดอกไม้ประดิษฐ์ สอนการทำอาหาร ทำขนม และมีรถขายกาแฟสากลประดับอย่างสวยงามเคลื่อนที่ไปขายตามงานต่าง ๆ มีศูนย์อนุรักษ์ไก่ชนพระนเรศวร และการเพ็นสีรูปไก่ชนนเรศวร เพื่อจำหน่าย สร้างชื่อเสียงโด่งดังให้โรงเรียนไปทั่วประเทศ และต่างประเทศ จึงทำให้อาจารย์ศักดา เรืองเดช ได้รับรางวัลดีเด่นระดับชาติหลายรางวัลรวมทั้งได้รับรางวัลจากต่างประเทศด้วย

อาจารย์ศักดา เรืองเดช เริ่มสนใจการเลี้ยงไก่ชนพระนเรศวรเมื่อปี พ.ศ.2539 ขณะนั้นดำรงตำแหน่งผู้ช่วยผู้อำนวยการโรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล ได้มีโอกาสไปชมการประกวดไก่ชนพระนเรศวรไก่เหลืองหางขาว ไก่เจ้าเลี้ยง รู้สึกประทับใจในความสง่างามของไก่เหลืองหางขาว จึงไปหาซื้อลูกไก่ของคุณราเมศ มนต์ธรรม กลุ่มอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวรตำบลหัวรอ มาพัฒนาสายพันธุ์ ประกอบกับอาจารย์ศักดา จบการศึกษาด้านเกษตรศาสตร์ จึงมีความรู้เรื่องการผสมพันธุ์ไก่ชนเหลืองหางขาว ให้ได้ลักษณะถูกต้องตามตำราและได้ส่งไก่เข้าประกวดทุกครั้ง “ความพยายามอยู่ที่ไหนความสำเร็จอยู่ที่นั่น” นี่เป็นอุดมการณ์ประจำใจของท่าน การพัฒนาสายพันธุ์ไก่ชนนเรศวรก็ประสบความสำเร็จอย่างน่าภาคภูมิใจเป็นครั้งแรก ในงานประกวดไก่ชนนเรศวรงานสงกรานต์จังหวัดพิษณุโลก ได้รับรางวัลถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี ปี พ.ศ.2547 ขณะนั้นดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนโสตศึกษาจังหวัดเพชรบูรณ์

อาจารย์ศักดา เรืองเดช ได้ย้ายมาเป็นผู้อำนวยการโรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล ปี พ.ศ.2550 ด้วยความเคารพและเทิดทูลองค์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช และด้วยความรักและหลงใหลในความสง่างามของไก่ชนพระนเรศวร จึงจัดตั้ง “ศูนย์อนุรักษ์ไก่ชนนเรศวร” ของโรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูลขึ้น เพื่อเป็นการส่งเสริมให้นักเรียนพิการฝึกประกอบอาชีพการเลี้ยงไก่ชนนเรศวร และเป็นแนวทางในการประกอบอาชีพในอนาคตหลังจากจบการศึกษา เป็นการให้นักเรียนรู้จักพึ่งตนเอง ไม่เป็นภาระต่อครอบครัวและสังคม หลังจากก่อตั้งศูนย์อนุรักษ์ไก่ชนนเรศวรขึ้นในโรงเรียน ทำให้ครูและนักเรียนได้ร่วมการพัฒนาคัดสายพันธุ์โดดเด่นตามแนวทางของอาจารย์ศักดา เรืองเดช จึงได้ไก่ชนนเรศวรชนะเลิศในการประกวดทุกงาน ถ้วยรางวัลที่เป็นเกียรติยศสูงสุดที่ทางศุนย์ฯได้รับคือ

1. ถ้วยพระราชทานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 2 ถ้วยรางวัล จากงานมหกรรมสัตว์เลี้ยงแห่งประเทศไทย อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ปี พ.ศ.2550 ไก่ชื่อประกายดาว ปี พ.ศ.2552 ไก่ชื่อวังจันทร์

2. ถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ งานประเพณีสงกรานต์จังหวัดพิษณุโลก ปี พ.ศ.2551 ไก่ชื่อทองสยาม

3. ถ้วยประทานพระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าศรีรัศมิ์พระวรชายาฯ งานประเพณีตักบาตรเทโว วัดสกัดน้ำมัน ตำบลท่าโพธิ์ อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก ปี พ.ศ.2552 ไก่ชื่อ ปภัสรา ปี พ.ศ.2554 ไก่ชื่อ ธัญญ่า

ศูนย์อนุรักษ์ไก่ชนนเรศวรโรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล ยังเป็นแหล่งศึกษาดูงานของนักเรียนนักศึกษาของมหาวิทยาลัยหลายแห่ง รวมทั้งผู้สนใจไก่ชนนเรศวรจากทั่วประเทศ นอกจากนี้ยังมีชาวต่างประเทศมาศึกษาดูงานอีกหลายประเทศ คือ ประเทศเกาหลี ญี่ปุ่น ภูฐาน คูเวต และบรูไน อาจารย์ศักดา เรืองเดช เป็นผู้ที่มีความรัก และจริงจังต่อการเลี้ยงและพัฒนาไก่ชนนเรศวรจนประสพความสำเร็จได้ไก่ชนนเรศวรที่มีลักษณะถูกต้องตามตำรา และมาตรฐานไก่ชนนเรศวร จึงเป็นผลหนุนนำให้อาจารย์ศักดา เรืองเดช ได้ประสบความสำเร็จในชีวิตรับราชการ การงานอาชีพ ตลอดจนโรงเรียนพิษณุโลกปัญญานุกูล มีชื่อเสียงโด่งดัง จึงเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ผู้ที่เลี้ยงไก่ชนนเรศวร หวังว่าผู้ที่รักการเลี้ยงไก่ชนจงช่วยกันหันมาเลี้ยงไก่ชนนเรศวร และอนุรักษ์ให้สืบสานยืนยาวนานคู่ประเทศไทยตลอดไป

นสพ.นิสิต ตั้งตระการพงษ์

ผู้จุดประกายหมาบางแก้วและไก่เหลืองหางขาวจนโด่งดังทั่วประเทศ ซึ่งสุนัขพันธุ์บางแก้วและไก่ชนพันธุ์พระนเรศวรเหลืองหางขาว เป็นสัตว์เลี้ยงเศรษฐกิจที่สร้างชื่อเสียงให้แก่จังหวัดพิษณุโลก และเป็นสินค้าส่งออกที่มีความต้องการไปทั่วประเทศ แต่กว่าจะมาถึงวันนี้ได้ มีบุคคลหนึ่งที่อยู่เบื้องหลังและใช้เวลาเกือบครึ่งชีวิต เก็บข้อมูล บันทึก ผลักดันมาตรฐานพันธุ์ เรียกได้ว่าเป็นหนึ่งบุคคลสำคัญที่จุดประกายให้สุนัขบางแก้วและไก่เหลืองหางขาวโด่งดังมาจนถึงวันนี้