หัวรอชมรมไก่ชนนเรศวรแห่งแรกของประเทศไทย

ไก่ชนนเรศวรเป็นไก่ประวัติศาสตร์ของชาติไทย คนไทยทุกคนต้องเรียนรู้ประวัติศาสตร์พระนเรศวรมหาราช ประลองการชนไก่ชนะไก่ของพระมหาอุปราชาของพม่า ไก่ชนเหลืองหางขาวเป็นไก่ชนที่พระนเรศวรมหาราช ได้นำไปจากบ้านหัวแท (ปัจจุบันคือบ้านกร่าง)ในการชนชนะครั้งนั้น จังหวัดพิษณุโลก จึงจัดให้มีการประกวดหาไก่ชนนเรศวรเป็นครั้งแรกของประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๙ กรกฏาคม ๒๕๓๓ ซึ่งเป็นวันครบรอบการครองราชย์ ๔๐๐ ปี ของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช มีไก่ชนนำเข้าประกวดมากถึง ๖๓๓ ตัว คัดเลือกได้ไก่ชนนเรศวรชนะเลิศที่หนึ่ง เป็นของนายอุบล เกิดมุด บ้านเลขที่ ๑/๑ หมู่ที่ ๓ ตำบลไผ่ขอดอน อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก จึงนำมาเป็นไก่ต้นแบบเพื่อการอนุรักษ์และพัฒนา ดังนั้น การจัดตั้งชมรมอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวร ก็เริ่มขึ้นที่แหล่งกำเนิดคือ บ้านกร่าง แต่ไม่ประสพความสำเร็จเหมือนมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์มาดลใจข้าพเจ้า ให้ไปจัดตั้งกลุ่มที่ตำบลหัวรอในการประชุมผู้เลี้ยงไก่ครั้งแรกที่ “วัดตาประขาวหาย” ซึ่งเป็นวัดเก่าแก่แต่โบราณที่มีความศักดิ์สิทธิ์ผู้คนนับถือมาก ตามประวัติเล่าว่า ตาประขาวหายท่านนี้ คือ เทวดาแปลงกายมาช่วยหล่อองค์พระพุทธชินราช หลังจากที่หล่อองค์พระพุทธชินราชถึง ๓ ครั้งก็ไม่ประสบความสำเร็จ ตาประขาวหายท่านมาช่วยตั้งแต่ปั้นหุ่น และเททองหล่อองค์พระพุทธชินราชจนเสร็จเรียบร้อย แล้วท่านก็เดินขึ้นไปทางเหนือ มีผู้พบเห็นตาประขาวครั้งสุดท้ายตรงบริเวณวัดตาประขาวหายปัจจุบันนี้ แล้วเห็นท้องฟ้าเปิดเป็นช่องขึ้นไป เสหมือนหนึ่งท่านเดินทางกลับสวรรค ชุมชนบริเวณนี้จึงสร้างวัดขึ้นมาตั้งชื่อว่า “วัดตาประขาวหาย” เหตุการณ์ที่ตาประขาวหายตัวกลับขึ้นสวรรคนั้นเกิดขึ้นมาแล้ว ๖๕๗ ปี (หล่อพระพุทธชินราชประมาณปี พ.ศ.๑๘๙๘) ด้วยพลังแห่งอำนาจบุญบารมีของตาประขาวหาย ได้ช่วยให้การจัดตั้งกลุ่มอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวรประสบความสำเร็จ นำโดยกำนันเฉลิม อู่ทองมาก เป็นประธานกลุ่ม นายประดิษฐ์ เชื้อสิงห์ เป็นที่ปรึกษากลุ่มและนายสมคิด คุ้มฉาย เป็นเลขากลุ่ม ในปี พ.ศ.๒๕๓๔ ทางจังหวัดพิษณุโลก ให้จัดตั้งกลุ่มและให้เงินมาดำเนินการจัดซื้อไก่พ่อพันธุ์ ๒๕ ตัว แม่พันธุ์ ๗๕ ตัว โดยมอบไก่พ่อพันธุ์ ๑ ตัว และแม่พันธุ์ ๓ ตัว ให้สมาชิก ๑ ท่านไปผสมพันธุ์และส่งคืนลูกไก่เพื่อให้สมาชิกรายอื่นยืมต่อไป กำนันเฉลิม อู่ทองมาก นับว่าเป็นผู้นิยมเลี้ยงไก่ชนอยู่ในขั้นแนวหน้า และมีความนิยมชมชอบไก่เหลืองหางขาวเป็นอันมาก จึงอนุรักษ์ไก่ชนเหลืองหางขาวไว้เป็นจำนวนมาก เมื่อมีการประกวดไก่ชนพระนเรศวรครั้งแรกเมื่อวันที่ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๓๓ ไก่เหลืองหางขาวของกำนันเฉลิม อู่ทองมาก ได้รับรางวัล ๒ ตัว คือ ชนะเลิศที่ ๓ และชนะเลิศที่ ๕ อีกหนึ่งตัว กำนันเฉลิมจึงเป็นผู้นำจัดตั้งชมรมอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวรขึ้นเป็นครั้งแรกของประเทศไทย นอกจากนี้ไก่เหลืองหางขาวของนายมนู เพชรบัว บ้านเลขที่ ๑๓๙/๑ หมู่ที่ ๗ ตำบลหัวรอ ได้รับรางวัลชมเชยในการประกวดไก่ชนพระนเรศวรเมื่อวันที่ ๒๙ กรกฎาคม ๒๕๓๓ เช่นเดียวกัน ลูกไก่ที่สมาชิกของชมรมผลิตออกมา เป็นที่ต้องการของผู้เลี้ยงไก่ชนทั่วประเทศ จึงทำให้สมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้น ซึ่งนับว่าเป็นอาชีพเสริมรายได้ให้แก่สมาชิกของชมรมเป็นอย่างดี ปัจจุบันสมาชิกบางรายสามารถขายไก่ชนนเรศวรเป็นอาชีพได้ ดังนั้น ไก่ชนนเรศวรจึงสินค้าโอท๊อปของตำบล

องค์การบริหารส่วนตำบลหัวรอได้ให้การสนับสนุนแก่ชมรมอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวรเป็นอันมาก โดยเปิดศูนย์บริการเรียนรู้และจำหน่ายไก่ชนที่บ้านนายสมคิด คุ้มฉาย ให้การต้อนรับแขกต่างจังหวัดที่มาเยือนดูงาน ตลอดจนจัดซื้ออุปกรณ์การให้คะแนนไก่ด้วยเครื่องไฟฟ้าใช้ในการประลองไก่เพื่อเพิ่มมูลค่า เรียกว่าชนไก่แบบบ๊อกซิ่ง คุณสมคิด คุ้มฉาย เป็นนักผสมพันธุ์ไก่ชนนเรศวร มีไก่นเรศวรที่สวยงามอยู่หลายตัว และส่งเข้าประกวดทุกครั้งที่มีการประกวด ไก่ชนนเรศวรที่สวยงามถูกต้องตามตำราไก่และมาตรฐานไก่ชนนเรศวรที่ทุกคนรู้จักคือ ไก่ชื่อ “ไผ่สีทอง” คุณสมคิด ได้มอบให้ข้าพเจ้านำไปทูลเกล้าถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่พระราชวังไกลกังวลหัวหินเมื่อวันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๔๖ คุณสมคิด ประสบความสำเร็จในการส่งไก่ชื่อ ดาวทอง เข้าประกวดในงานสงกรานต์ ปี พ.ศ.๒๕๔๖ ชนะเลิศได้รับถ้วยพระราชทานพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี และเมื่อวันที่ ๒๗ มกราคม ๒๕๔๔ มีการประกวดไก่ชนนเรศวรที่บริเวณหน้าศาลากลางจังหวัดพิษณุโลก ในงานเทิดพระเกียรติพระนเรศวรมหาราช ทุกคนในงานต้องตกตลึงด้วยความงามของไก่ชื่อ สมรักษ์ ของคุณสมคิด คุ้มฉาย ชนะเลิศที่ ๑ ประเภทไก่ใหญ่ มีสร้อยระย้าสีทองงามมาก ปาก แข้ง ตา สีขาวอมเหลือง มีพระเจ้าห้าพระองค์ น้ำหนักตัว ๓.๔ กิโลกรัม เป็นไก่หนุ่มคุณสมคิด คุ้มฉาย ได้บรรจงผสมพันธุ์อย่างมุ่งมั่นอดทน จนประสพความสำเร็จ

ปัจจุบันชมรมอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวรตำบลหัวรอ ดำเนินการบริหารโดยกลุ่มคนหนุ่ม มีนายสุภกิต พันธะเสน (ต้น) เป็นประธานชมรม ต้นยังเป็นผสมพันธุ์ไก่ชนนเรศวรและไกชนเก่งสายเลือดผสม ออกสู่ตลาดอย่างมากมายใช้ชื่อ “ฟาร์มราชันย์” ไก่ชนนเรศวรที่สวยงามใช้เป็นพ่อพันธุ์มีอยู่หลายตัว ไก่ชื่อยูงทองได้รับถ้วยรางวัลหลายใบ ไก่ชื่อสร้อยสังวาล เป็นไก่ที่สวยงามเมื่อขายออกไปแล้วนำเข้าประกวดได้รับถ้วยรางวัลพระเทพฯ ปี พ.ศ.๒๕๕๕ คุณประกิจ พันธะเสน เป็นผู้บุกเบิกการค้าขายไก่ทางอินเตอร์เน็ต ใช้ชื่อว่า “ไร่ราชันย์ดอดคอม” จึงประสบความสำเร็จในการช่วยสมาชิกจำหน่ายไก่ด้วย ซึ่งในฟาร์มราชันย์มีไก่ชนนเรศวรเพื่อจำหน่ายประมาณ ๑๐๐ ตัว และไก่ชนเก่งสายเลือดผสมอีกประมาณ ๘๐ ตัว ทางชมรมอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวรตำบลหัวรอ มีสมาชิกอยู่ ๑๒๙ ราย โดยมีสนามบ๊อกซิ่งอยู่บริเวณหน้าที่ทำการ อบต.หัวรอ เป็นแหล่งนัดพบของชมรมทุก ๆ วันอาทิตย์ สมาชิกชมรมที่อยู่ในขั้นแนวหน้า ที่สร้างชื่อเสียงให้ชมรมหัวรอก็คือ ซุ้มสันติภาพของคุณราเมศ มนต์ธรรม มีไก่ชนนเรศวรอยู่ในซุ้มจำนวนมาก เพื่อจำหน่ายให้แก่ผู้สนใจทั่วไป มีพ่อไก่นเรศวรที่สร้างชื่อเสียงโด่งดัง คือ ไก่ชื่อ ทองแสงกุม ได้รับถ้วยพระราชทานพระเทพฯ เมื่อ ปี พ.ศ.๒๕๕๔ อีกซุ้มหนึ่งที่กำลังเจริญรุดหน้าสร้างชื่อเสียงให้แก่ชมรมเช่นกันคือ “ซุ้มเทพพิทักษ์” มีพ่อไก่ชนนเรศวรที่รับถ้วยรางวัลหลายใบ มีไก่สวยงามพร้อมที่จะจำหน่ายให้แก่นักเลี้ยงไก่ชนนเรศวรทุกท่าน ฟาร์มไก่ชนเก่งที่เซียนไก่ชนทั่วประเทศรู้จักและมีไก่ชนทุกรูปแบบไว้ต้อนรับผู้มาเยี่ยมเยียนเมื่อซื้อไก่ชนนเรศวรแล้ว อยากได้ไก่ตีต้องไปที่ “ซุ้มขุนเดช คาราบาว” ยินดีต้อนรับเพื่อนไก่ชนเก่งทุกท่าน แม้แต่ คุณแอ๊ด คาราบาว มีโอกาสผ่านเมืองพิษณุโลก ต้องไปดูไก่ตีที่ซุ้มขุนเดชเป็นประจำ จึงได้สมญาจากชมรมไก่ชนนเรศวรตำบลหัวรอ ว่า “ขุนเดช คาราบาว”

บุคคลที่ทรงคุณค่าของวงการไก่ชนนเรศวรที่เซียนไก่ชนทั่วประเทศ ต้องให้การยอมรับคือ อาจารย์ประดิษฐ์ เชื้อสิงห์ ทุกคนในตำบลหัวรอย่อมรู้จักดี เป็นผู้ที่รักการเลี้ยงไก่ชน การชนไก่มาตั้งแต่เด็ก เคยเดินสายชนไก่ไปทั่วประเทศนิตยสารเซียนไก่ชนฉบับที่ ๔๒ ปักษ์หลังตุลาคม ๒๕๔๔ ให้เกียรติอาจารย์ประดิษฐ์ เชื้อสิงห์ เป็นผู้สืบสานตำนานยอดมือน้ำ “ของแท้แห่งยุค ๒๐๐๒ ท่านให้ข้อคิด “จงเล่นไก่ด้วยความบริสุทธิ์ยุติธรรม การชนไก่เป็นเกมกีฬา และเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาแต่สมัยโบราญ จนถึงปัจจุบัน ซึ่งในอนาคตข้างหน้า ศาสตร์และศิลปของการเป็นมือน้ำลูกหลานของเราต้องอนุรักษ์สืบทอดกันต่อ ๆ ไป” อาจารย์ประดิษฐ์ เชื้อสิงห์ ยังได้ร่วมมือกับกำนันเฉลิม อู่ทองมาก ก่อตั้งชนรมไก่ชนนเรศวรร่วมกับข้าพเจ้า และเป็นผู้จัดหาไก่ชนนเรศวรชุดแรกพ่อพันธุ์ ๒๕ ตัว แม่พันธุ์ ๗๕ ตัว มาให้สมาชิกของชมรมเลี้ยงแล้วปรับปรุงพันธุ์ คุณประดิษฐ์ เชื้อสิงห์ มีคุณูประการต่อวงการไก่ชนและไก่ชนนเรศวรเป็นอันมาก คุณประดิษฐ์ ได้ฝากผลงานจนเป็นที่ประจักษ์แก่พวกเรา คุณประดิษฐ์ ยังนำทีมงานและจัดหาไก่ชนนเรศวรและไก่ชนพม่าร่วมแสดงละครประวัติศาสตร์ ตอนพระนเรศวรเป็นไก่ในงานเทิดพระเกียรติพระนเรศวรมหาราชทุกปีที่มหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม จัดแสดงแต่แล้วคุณประดิษฐ์ เชื้อสิงห์ ต้องจากพวกเราไป เมื่อสร้างไก่ชนนเรศวรของตำบลหัวรอ ให้โด่งดังเป็นที่ยอมรับของคนทั่วประเทศไทย

ชมรมอนุรักษ์และพัฒนาไก่ชนนเรศวรตำบลหัวรอ จึงเป็นชมรมแรกที่ช่วยกันอนุรักษ์ไก่ชนนเรศวรให้อยู่คงคู่กับประเทศไทยและยังได้พัฒนาไก่ชนนเรศวรให้มีรูปร่างตามตำราไก่ชนเก่ง และมีรูปร่างสวยงามอย่างในปัจจุบัน พร้อมทั้งยังเผยแพร่พันธุ์ไก่ชนนเรศวรไปทั่วประเทศ จึงทำให้ปริมาณไก่ชนนเรศวรเพิ่มขึ้น และมีผู้ชนใจเลี้ยงไก่ชนประวัติศาสตร์อย่างแพร่หลาย ไก่ชนนเรศวรจึงเป็นไก่ของคนชาติไทยที่พวกเราต้องหวงแหน และช่วยกันอนุรักษ์ให้อยู่ยั่งยืนคู่ประเทศไทยต่อไป

**********************************

นสพ.นิสิต ตั้งตระการพงษ์

ผู้จุดประกายหมาบางแก้วและไก่เหลืองหางขาวจนโด่งดังทั่วประเทศ ซึ่งสุนัขพันธุ์บางแก้วและไก่ชนพันธุ์พระนเรศวรเหลืองหางขาว เป็นสัตว์เลี้ยงเศรษฐกิจที่สร้างชื่อเสียงให้แก่จังหวัดพิษณุโลก และเป็นสินค้าส่งออกที่มีความต้องการไปทั่วประเทศ แต่กว่าจะมาถึงวันนี้ได้ มีบุคคลหนึ่งที่อยู่เบื้องหลังและใช้เวลาเกือบครึ่งชีวิต เก็บข้อมูล บันทึก ผลักดันมาตรฐานพันธุ์ เรียกได้ว่าเป็นหนึ่งบุคคลสำคัญที่จุดประกายให้สุนัขบางแก้วและไก่เหลืองหางขาวโด่งดังมาจนถึงวันนี้